Trong xuất nhập khẩu, bên cạnh những chứng từ giữa người bán và người mua như hợp đồng, Invoice…. thì còn một chứng từ khác cũng đóng một vai trò vô cùng quan trọng nữa là vận đơn. Vậy vận đơn là gì? Theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm nhé!

Đối với lĩnh vực xuất nhập khẩu, vận đơn là một chứng từ quan trọng. Theo đó nếu bạn đã là một nhân viên xuất nhập khẩu thì phải nắm được những kiến thức về vận đơn là gì, số vận đơn là gì, có các loại vận đơn nào… để có thể xác định được thông tin vận chuyển đơn hàng như: tên phương tiện vận chuyển, cảng đi/đến, tên hàng, số kiện, trọng lượng và khối lượng, ngày hàng bốc hàng, xếp hàng,  số bill… Vậy vận đơn là gì? Số vận đơn là gì? Có các loại vận đơn nào? Cùng theo dõi tiếp bài viết dưới đây để được 123job bật mí thêm một số thông tin về vận đơn là gì nhé!

I. Vận đơn là gì?

Trước tiên chúng ta cùng nhau tìm hiểu về vận đơn là gì? Vận đơn (thường hay được gọi là vận đơn đường biển, vận đơn hàng không, giấy gửi hàng đường sắt…) là chứng từ vận tải do người vận chuyển, hoặc thuyền trưởng (đối với vận đơn đường biển) hoặc đại lý của người vận chuyển ký phát sau khi hàng hóa đã được xếp lên tàu hay hàng hóa đã được nhận và chờ để được xếp lên tàu.

Vận đơn là gì?

Vận đơn là gì?

II. Chức năng của vận đơn là gì?

Vận đơn là gì có 3 chức năng chính như sau: 

  • Bằng chứng của người chuyên chở đã nhận vận chuyển lô hàng: Người vận tải chỉ giao hàng cho người nào đã xuất trình trước tiên vận đơn đường biển hợp lệ và không mắc các lỗi mà họ đã ký phát ở cảng xếp hàng.
  • Bằng chứng của hợp đồng vận chuyển: Theo đó với chức năng này, vận đơn là gì xác định quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người chủ hàng, đặc biệt là mối quan hệ pháp lý giữa người vận tải và người nhận hàng. 
  • Chứng từ xác nhận quyền sở hữu hàng hóa: Với chức năng này, vận đơn sẽ là một loại giấy tờ có giá và có thể được dùng để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng.

Xem thêm: PO là gì? Những điều về PO mà ai trong lĩnh vực xuất nhập khẩu cần biết

III. Những tác dụng chính của vận đơn là gì?

Vận đơn là gì có 4 tác dụng chính là:

  • Thứ nhất, làm căn cứ khai hải quan và làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa;
  • Thứ 1, làm tài liệu kèm theo hóa đơn thương mại có trong bộ chứng từ mà người bán gửi cho người mua (hoặc ngân hàng) để thanh toán tiền hàng hóa;
  • Thứ 3, làm chứng từ có thể dùng để cầm cố, mua bán, chuyển nhượng hàng hóa;
  • Thứ 4, vận đơn là gì làm căn cứ để xác định số lượng hàng hóa đã được người bán gửi cho người mua.

IV. Những nội dung quan trọng có trong vận đơn là gì?

Một số nội dung quan trọng có trong vận đơn đường biển có thể kể đến như:

  • Tiêu đề vận đơn
  • Số vận đơn
  • Tên người chuyên chở - Carrier
  • Tên, địa chỉ người gửi hàng
  • Shipper
  • Tên, địa chỉ người nhận hàng
  • Consignee
  • Bên được thông báo thông tin (Notify Party)
  • Địa điểm nhận hàng (Place of Receipt), địa điểm giao hàng (Place of Delivery)
  • Cảng bốc (Port of Loading), cảng dỡ hàng (Port of Discharge)
  • Tên, số hiệu tàu (Vessel & Voyage No.)
  • Thông tin hàng hóa: ký mã hiệu, số lượng...
  • Tiền cước (Freight payable at)
  • Nơi, ngày ký phát (Date, Place of issue).

Ví dụ về vận đơn mẫu thực tế

Ví dụ về vận đơn mẫu thực tế

V. Phân loại rõ ràng các vận đơn

Căn cứ vào ghi chú hàng hóa trên vận đơn thì có các loại vận đơn là:

  • Vận đơn hoàn hảo (clean B/L)
  • Vận đơn không hoàn hảo (unclean B/L).

Căn cứ vào tình trạng hàng đã được xếp lên tàu thì có các loại vận đơn là:

  • Vận đơn đã xếp hàng lên tàu (shipped on board B/L) và
  • Vận đơn nhận hàng để xếp lên tàu (received for shipment B/L).

Căn cứ vào cách chuyên chở thì có các loại vận đơn là:

  • Vận đơn chở suốt (Through Bill of Lading) và
  • Vận đơn đi thẳng (Direct B/L).

Căn cứ vào cách chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa ghi trên vận đơn thì có các loại vận đơn là:

  • Vận đơn đích danh (Straight Bill of Lading) và
  • Vận đơn theo lệnh (to Order Bill of Lading).

Xem thêm: Xuất nhập khẩu - Ngành có nhiều tiềm năng nhưng thiếu nhân lực tại Việt Nam

VI. Phân biệt giữa vận đơn đường biển và vận đơn hàng không

Trước khi bắt đầu phân biệt những điểm giống và khác nhau của 2 loại vận đơn là vận đơn đường biển và vận đơn hàng không thì chúng ta cùng nhau tìm hiểu khái niệm của 2 loại vận đơn này là gì? Vận đơn hàng không hay tên tiếng Anh còn được gọi là Airway Bill – AWB là chứng từ chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không do hãng hàng không, đại lý của hãng hàng không hoặc forwarder cấp dựa trên những thông tin hàng hóa của người gửi hàng cấp.

Còn vận đơn đường biển (B/L – Bill Of Lading) là một chứng từ vận tải hàng hóa do người chuyên chở, thuyền trưởng hoặc đại lý của hãng tàu (forwarder) ký phát cho chủ hàng sau khi tàu được rời bến.

Điểm giống nhau giữa vận đơn đường biển và đường hàng không:

  • Về chức năng: Đều là biên lai gửi hàng và là bằng chứng của hợp đồng vận chuyển.
  • Về hình thức: Trên vận đơn là gì đều có những thông tin cơ bản như: Tên người gửi hàng, nhận hàng, thời gian, địa điểm giao hàng và nhận hàng, thông tin phương tiện vận chuyển, lô hàng…

Điểm khác nhau giữa vận đơn đường biển và đường hàng không:

Nội dungVận đơn hàng khôngVận đơn đường biển
Khả năng lưu thôngKhông chuyển nhượng đượcCó thể chuyển nhượng được
Thời gian phát hànhPhát hành sau khi đã giao hàng cho người gửi hàngPhát hành sau khi hàng đã được xếp lên tàu hoặc sau khi người chuyên chở đã nhận hàng để xếp lên tàu
Số lượngPhát hành ít nhất 9 bảnPhát hành bộ đầy đủ bao gồm 3 bản gốc và 3 bản copy
Các điều kiện Incoterms được dùngKhông dùng với điều kiện FAS, FOB, trong IncotermsCó thể sử dụng với tất cả các điều kiện quy định trong Incoterms 2020

Xem thêm: CO là gì? Những thông tin quan trọng bạn cần biết về CO

VII. Một số câu hỏi khác liên quan tới vận đơn là gì?

1. Vận đơn sạch là gì?

Vận đơn sạch hay còn được gọi với cái tên khác là vận đơn hoàn hảo và trong tiếng Anh được gọi là Clean Bill of Lading, viết tắt là Clean B/L. Theo đó vận đơn sạch là loại vận đơn không có những ghi chú xấu về hàng hóa. Hay nói cách khác thì đây là loại vận đơn được người chuyên chở ghi chú không có những thiệt hại hoặc mất mát hàng hóa khi nhận hàng từ người gửi hàng. Và vận đơn sạch được cấp bởi người chuyên chở sau khi đã kiểm tra kĩ lưỡng tất cả các kiện hàng để phát hiện những thiệt hại, hao hụt về số lượng hoặc sai lệch về chất lượng hàng hoá.

Vận đơn sạch là gì?

Vận đơn sạch là gì?

2. Vận đơn theo lệnh là gì?

Vận đơn theo lệnh hay trong tiếng Anh được gọi là To Order Bill Of Lading, là hàng hóa trong vận đơn chỉ được giao cho người nhận khi có lệnh bằng cách ký hậu của người gửi hàng (shipper) hoặc lệnh của một đơn vị nào đó (có thể là consignee hoặc ngân hàng) có thẩm quyền ra lệnh cho phép nhận hàng. To Order – lệnh được xác nhận bằng cách ký hậu và đóng dấu mộc vào mặt sau hoặc mặt trước của vận đơn.

VIII. Kết luận

Trên đây là một số thông tin về vận đơn là gì, số vận đơn là gì, chức năng của vận đơn là gì, các loại vận đơn hiện nay cùng với đó là phân biệt những điểm giống và khác nhau giữa vận đơn đường biển và vận đơn đường hàng không mà 123job muốn chia sẻ tới bạn đọc. Hy vọng qua những chia sẻ ở bài viết mang tới cho bạn đọc nhiều thông tin bổ ích về vận đơn là gì!