Xuất khẩu lao động là gì? Tại sao nhiều người lại chọn “Tha phương cầu thực”

Xuất khẩu lao động liệu có thực sự là giải pháp tốt giúp chúng ta “đổi đời” và “một bước lên tiên”. Tại sao nhiều người lại lựa chọn phương án “Tha phương cầu thực”. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về xuất khẩu lao động nhé!

Xuất khẩu lao động Nhật Bản, xuất khẩu lao động Hàn Quốc, xuất khẩu lao động Đài Loan… có lẽ đây là những từ khóa không quá mới mẻ mà thậm chí còn được rất nhiều người tìm kiếm. Hiện nay việc lựa chọn đi xuất khẩu lao động đang trở thành một xu thế được đại đa số các bạn trẻ lựa chọn với giấc mơ “đổi đời”, có một cuộc sống sung túc hơn, thoát được cảnh nghèo khó. Tuy nhiên liệu xuất khẩu lao động có giúp chúng ta “đổi đời”, đồng tiền kiếm được ở nơi đất khách quê người có thực sự dễ dàng? Cùng theo dõi tiếp bài viết dưới đây để được 123job bật mí những tác động tích cực và tiêu cực của xu thế xuất khẩu lao động nhé!

I. Xuất khẩu lao động là gì?

Xuất khẩu lao động là một hoạt động kinh tế vô cùng đặc biệt trong đó một bên (còn được gọi là bên xuất khẩu lao động) tổ chức đưa người lao động tới làm việc tại một quốc gia hay một khu vực, lãnh thổ khác trong một thời gian nhất định nhằm thu lệ phí từ một bên (còn được gọi là bên nhập khẩu lao động). Bên nhập khẩu lao động sẽ có trách nhiệm quản lý và tổ chức lao động theo đúng các điều kiện đã thỏa thuận trước đó và  phù hợp với các quy định của Nhà nước.

Xuất khẩu lao động là gì?

II. Thực trạng xuất khẩu lao động tại Việt Nam hiện nay

Trong những năm gần đây có thể thấy lĩnh vực xuất khẩu lao động đang có được những bước  tăng trưởng khá ổn định và vững chắc. Theo thống kê năm 2017 thì xuất khẩu lao động tại Việt Nam đạt được con số “kỷ lục” với 134.751 lao động đi làm việc ở nước ngoài vượt mức 28,3% so với kế hoạch năm đề ra.  Đây là cũng là năm thứ tư liên tiếp mà số lượng lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài vượt mức 100.000 lao động/năm.

Năm 2018 tiếp tục được đánh giá là một năm thành công trong lĩnh vực xuất khẩu lao động khi ước tính tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài đã đạt trên mức 140.000 người. Hiện nay Đài Loan và Nhật Bản vẫn là hai thị trường lớn và trọng điểm (chiếm hơn 90% tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài). Trong bối cảnh đất nước ta hội nhập ngày càng sâu rộng với quốc tế và khu vực thì thị trường lao động Việt Nam, trong đó có thị trường lao động với trình độ cao ngày càng có nhiều cơ hội việc làm tại nước ngoài.

Tuy nhiên, theo đánh giá chung thì thị trường lao động của Việt Nam vẫn còn yếu về ngoại ngữ, tay nghề chưa phù hợp yêu cầu của chung thị trường, chưa quen tác phong làm việc công nghiệp. Hiện vẫn còn khoảng 50% lao động xuất khẩu là lao động phổ thông. Điều này cũng gây cho Việt Nam không ít lo ngại về chất lượng nguồn lao động xuất khẩu hiện nay.

Xem thêm: Thủ tục xin visa Đài Loan có khó không? Cần chuẩn bị những gì?

Thực trạng xuất khẩu lao động tại Việt Nam hiện nay

III. Ưu điểm khi tham gia xuất khẩu lao động

1. Lợi ích khi tham gia xuất khẩu lao động đối với người lao động

a. Thu nhập cao và ổn định

Khi bạn xuất khẩu lao động Nhật Bản, xuất khẩu lao động Đài Loan hay các nước khác thì chủ yếu sẽ được làm việc trong các ngành nghề như may mặc, giày da, công nghệ thực phẩm, nông nghiệp, ngư nghiệp, xây dựng điều dưỡng… Tuy nhiên nếu được làm việc trong các doanh nghiệp có quy mô lớn, uy tín thì bạn sẽ được đảm bảo một mức lương cao và ổn định hơn, kèm theo đó là đầy đủ các quyền lợi và chế độ đãi ngộ tương xứng theo quy định. Ngoài ra, một số nơi thì lao động nước ngoài còn có thể được tăng ca, làm thêm ngoài giờ, làm thêm những công việc khác…Từ đó giúp cho mức thu nhập hàng tháng cũng ổn định và cao hơn.

b. Cải thiện và nâng cao trình độ ngoại ngữ

Giao tiếp từ cơ bản đến thành thạo ngôn ngữ của nước đến là một trong những yêu cầu bắt buộc khi xuất khẩu lao động. Từ vốn ngoại ngữ nền tảng, đủ để có thể giao tiếp trong công việc và đời sống sinh hoạt thường ngày thì người lao động khi sang các nước sau khoảng vài năm chắc chắn sẽ giúp cải thiện và nâng cao trình độ ngoại ngữ rất nhiều, nhất là kỹ năng nghe – nói, thậm chí phản xạ nhanh và giao tiếp một cách thành thạo, tự nhiên như người bản xứ. Điều này không chỉ giúp ích rất nhiều trong quá trình làm việc tại nước sở tại mà còn mang lại nhiều cơ hội việc làm sau khi về nước.

c. Tiếp cận môi trường làm việc quốc tế hiện đại

Không chỉ có cơ hội được làm việc với máy móc, trang thiết bị hiện đại, công nghệ tiên tiến, cơ chế quản lý hiện đại, người lao động Việt làm việc tại nước ngoài còn được tiếp cận môi trường làm việc chuyên nghiệp. Từ môi trường làm việc đó sẽ giúp người lao động hình thành tư duy và tác phong nghề nghiệp có tính kỷ luật, trách nhiệm cao.

Hiện nay xuất khẩu lao động Nhật Bản đang được nhiều người lựa chọn

d. Được gia hạn hợp đồng, gia tăng thu nhập

Ích lợi này dành cho những lao động đạt yêu cầu, có tác phong làm việc chuyên nghiệp và chất lượng cao. Sau một thời gian thỏa thuận, họ có thể sẽ được công ty tiếp nhận gia hạn thêm thời gian làm việc và đương nhiên là khi đó mức lương mà người lao động nhận được sẽ cao hơn so với ban đầu, cơ hội việc làm cũng nhiều hơn.

e. Mở ra nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn khi về nước

Qua quá trình làm việc tại nước ngoài, bạn sẽ trau dồi được cho mình không ít những kỹ năng, kiến thức, tư duy, phong cách làm việc mới khác với nước mình. Thông qua việc xuất khẩu lao động Nhật Bản, xuất khẩu lao động Hàn Quốc hay các nước khác, bạn sẽ được học hỏi rất nhiều từ môi trường làm việc hiện đại. Hình thành được một phong cách làm việc xuất sắc sẽ mang lại cho bạn rất nhiều cơ hội việc làm hấp dẫn khi về nước.

Xem thêm: Định mức lao động là gì? Sự cần thiết của việc xây dựng định mức lao động 

2. Lợi ích khi tham gia xuất khẩu lao động đối với xã hội

• Góp phần thay đổi đáng kể bộ mặt của xã hội: Thực trạng hiện nay cho thấy tỷ lệ người thất nghiệp ở Việt Nam hiện nay vẫn khá cao, đặc biệt là tại khu vực nông thôn. Chính vì vậy có thể thấy xuất khẩu lao động là một kênh giúp xóa đói giảm nghèo, giải quyết việc làm cho người lao động vô cùng hiệu quả. Nguồn thu nhập cao từ hoạt động xuất khẩu lao động đã góp phần cải thiện đời sống của người lao động, gia đình và người thân của họ. Hiện nay cũng có rất nhiều lao động sau khi về nước đã trở thành các nhà đầu tư, chủ doanh nghiệp. Từ đó tạo việc làm cho thị trường lao động tại Việt Nam, đóng góp lớn vào sự phát triển và ổn định kinh tế xã hội.
• Đem lại nguồn thu ngoại tệ lớn: Theo thống kê hiện Việt Nam có khoảng 500.000 lao động đang làm việc tại nước ngoài, trong đó chủ yếu là xuất khẩu lao động Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc… Nguồn thu ngoại tệ từ xuất khẩu lao động của Việt Nam ước tính đạt trên mức 1,8 – 2 tỷ USD/năm.
• Tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp: Theo sự phân công lao động xã hội thì các doanh nghiệp, các công ty xuất khẩu lao động là nơi tạo ra lợi ích cho người lao động và hiệu quả kinh tế cho Nhà nước. Thông thường khi hoàn thành xong dịch vụ của mình thì các công ty xuất khẩu lao động sẽ nhận được một khoản phí dao động từ 10 – 18% tùy vào ngành nghề. Khoản này vừa đủ để doanh nghiệp trang trải các chi phí khác và cũng giúp doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ của mình với ngân sách nhà nước theo quy định.
• Thúc đẩy quan hệ đối ngoại giữa các nước: Rõ ràng thông qua quá trình trao đổi, tiếp xúc giữa nước xuất khẩu lao động và nước tiếp nhận lao động sẽ giúp 2 nước trở nên gắn bó, hiểu nhau hơn, từ đó tạo ra mối quan hệ tốt đẹp giữa 2 nước.

Xuất khẩu lao động giúp đem lại nguồn thu ngoại tệ lớn cho xã hội

IV. Tác động tiêu cực của xu thế xuất khẩu lao động

1. Đối với người lao động

Hiện nay lợi dụng vào nhu cầu của khá nhiều người là giấc mơ được “đổi đời” mà có rất nhiều các công ty xuất khẩu lao động đã bất chấp tất cả các chiêu trò tinh vi để lừa người lao động. Hậu quả là ngoài việc ước mơ bị dở dang, người lao động phải cõng một khoản nợ lớn đã vay để đóng tiền vào các công ty xuất khẩu lao động ma.

Không có cái gì gọi là việc nhẹ lương cao, cũng như không ở nơi đâu tồn tại một con đường làm giàu trải dài đều là hoa hồng. Bên cạnh những lợi ích có được, người lao động phải đánh đổi rất nhiều thứ, là cảm giác nhớ nhà, nhớ gia đình, người thân đến da diết, là cảm giác tủi thân nơi đất khách quê người mỗi khi mệt mỏi, ốm đau, bệnh tật. Ngoài ra nếu không tìm hiểu kỹ về công ty xuất khẩu lao động, công ty nhập khẩu lao động, bạn còn bị thực tế phá vỡ đi giấc mơ “đổi đời” vì môi trường làm việc ở đây quá áp lực, khó khăn, vất vả, ngoài ra còn bị đối xử không được tốt.

2. Đối với xã hội

Vấn đề lừa đảo từ các công ty xuất khẩu lao động cũng để lại cho xã hội không ít những hậu quả nghiêm trọng. Nếu như không có biện pháp khắc phục, để tình trạng này hoạt động trên phạm vi rộng thì không những không giải quyết được tình trạng thất nghiệp của người dân mà còn làm cho cuộc sống của người dân vốn đã cơ cực nay lại thêm cơ cực hơn.

Bên cạnh đó, việc đẩy mạnh xuất khẩu lao động cũng đồng nghĩa với một điều rằng nước ta phải chấp nhận mất đi một nguồn lao động trẻ khá lớn. Trong lâu dài nếu xu hướng giới trẻ thích đi xuất khẩu lao động thì thị trường lao động Việt Nam sẽ thiếu khá nhiều lao động để có thể đáp ứng được nhu cầu của xã hội.

Xem thêm: Lao động phổ thông là gì? Hiểu rõ về công việc lao động phổ thông hiện nay

V. Một số lưu ý cần nắm rõ trước khi đi xuất khẩu lao động

Một số lưu ý cần nắm rõ trước khi đi xuất khẩu lao động

• Chỉ ký mượn tiền của ngân hàng và trả các khoản chi phí khác sau khi đã ký bản hợp đồng với công ty xuất khẩu lao động. Công ty xuất khẩu lao động phải đưa bản hợp đồng cho bạn ký ít nhất là 5 ngày trước ngày xuất cảnh.
• Trước khi ký kết hợp đồng xuất khẩu lao động thì bạn cần dành thời gian để đọc kỹ các nội dung có liên quan đến tên và địa chỉ của chủ sử dụng lao động ở nước ngoài, các thông tin về công việc, thời gian lao động, mức lương căn bản, lương phụ trội, điều kiện sinh hoạt, chi phí… và so sánh các thông tin đó với các thông báo tuyển dụng, hợp đồng cung ứng lao động mà công ty xuất khẩu lao động đã ký với chủ sử dụng lao động nước ngoài. Bạn cần giữ lại các bản sao hợp đồng ký với công ty xuất khẩu lao động để dùng khi có tranh chấp.
• Khi trả bất cứ khoản chi phí nào cho công ty xuất khẩu lao động thì bạn cần lấy lại biên lai, biên nhận. Biên lai, biên nhận phải phản ánh đúng và đủ các khoản phí mà bạn đã đóng cho công ty xuất khẩu lao động. Các biên lai, biên nhận sẽ là một chìa khóa vô cùng quan trọng trợ giúp bạn trong trường hợp khi có tranh chấp xảy ra.
• Khi có tranh chấp với chủ sử dụng lao động thì bạn cần gọi điện thoại, gửi thư, email, fax cho công ty xuất khẩu lao động để yêu cầu can thiệp và ghi chép lại cụ thể nội dung và ngày tháng năm của những trao đổi đó.
• Bạn cần mang theo trong người các thông tin liên lạc như số điện thoại, fax, email, địa chỉ của đại diện công ty xuất khẩu lao động, Đại sứ quán Việt Nam hoặc các tổ chức phi chính phủ để dùng khi cần có sự giúp đỡ nơi xứ lạ quê người.

VI. Kết luận

Xuất khẩu lao động không phải là con đường duy nhất có thể giúp bạn có một cuộc sống ổn định hơn nhưng đây cũng không phải là một sự lựa chọn tồi. Rõ ràng xuất khẩu lao động mang đến cho người lao động rất nhiều lợi ích và mở ra hàng loạt những cơ hội khác nhau tuy nhiên cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải đánh đổi với rất nhiều thứ. Ở phía trước bạn có rất nhiều sự lựa chọn khác nhau, chính vì vậy trước khi đưa ra một quyết định nào đó thì hãy thật cân nhắc về những cái được và mất bạn nhé. 123job chúc bạn tìm ra được một đáp án tốt nhất và thành công trên con đường mà mình đã chọn!