Mascot góp phần tạo dựng liên kết mạnh mẽ giữa khách hàng và thương hiệu. Sự sống động của mascot chính là yếu tố thu hút khách hàng và công chúng. Cũng bởi vậy, tận dụng linh vật mascot là một phương án hiệu quả trong chiến dịch truyền thông, marketing.
Vậy mascot là gì? Tại sao mascot lại quan trọng với thương hiệu và doanh nghiệp? Có phải doanh nghiệp nào cũng nên sử dụng mascot hay không? Làm thế nào để tạo nên một thiết kế mascot hấp dẫn?
1. Mascot là gì?
Mascot thuật ngữ tiếng Anh, từ gốc trong tiếng Pháp là “mascotte” (mang ý nghĩa may mắn). Trong lĩnh vực marketing, mascot cũng mang một phần ý nghĩa gốc khi nó là linh vật đại diện cho cá tính, bản sắc của tổ chức, cộng động hay một thương hiệu. Mascot được hình thành bằng cách nhân bản hóa đồ vật, con vật hoặc nhân vật.

Mascot là gì? Những đối tượng nào được sử dụng để "đại diện" cho thương hiệu?
2. Tại sao mascot lại quan trọng với thương hiệu và doanh nghiệp?
Mascot/Linh vật là nhân vật được nhiều doanh nghiệp lựa chọn để gửi gắm một phần ý nghĩa thương hiệu và vai trò marketing. Vậy tại sao nhà làm quản trị lại lựa chọn mascot? Linh vật mascot có ý nghĩa như thế nào với thương hiệu?
Sau đây là một số lý do mà nhiều doanh nghiệp hiện nay lựa chọn linh vật mascot đại diện cho thương hiệu của mình:
Thể hiện tinh thần thương hiệu
Làm thế nào để hữu hình hóa cá tính của thương hiệu luôn là một vấn đề khó? Việc thể hiện chúng gián tiếp qua mascot là một lựa chọn hiệu quả. Qua một nhân vật có tên gọi, dáng vẻ riêng cũng như có tính cách và tương tác sống động, khách hàng sẽ dễ dàng cảm nhận được bản sắc của thương hiệu.
Tăng cường sự gắn kết với thương hiệu
Những tương tác thực đó thường mang lại hiệu quả gắn kết cao hơn so với những thông điệp bất động trên tấm áp phích. Chưa kể đó, doanh nghiệp còn có thể tận dụng mascot để quảng bá trên nhiều kênh truyền thông khác nhau (từ kênh trực tuyến và trực tiếp). Bởi vậy, mascot là một phương pháp giúp tăng kết nối giữa thương hiệu và khách hàng hiệu quả.
Nổi bật hơn trên các phương tiện truyền thông
Sử dụng mascot trong các bài đăng hay một chiến dịch truyền thông thường thu hút sự quan tâm và tương tác cao hơn. Một điều đặc biệt khác là mascot có thể xuất hiện trên nhiều phương tiện, kênh truyền thông khác nhau. Với mỗi địa điểm, không gian mà nó hiện diện, mascot đều thu hút sự quan tâm của người dùng bởi ngoại hình nổi bật, khác lạ. Sự thu hút bước đầu này là nền tảng nâng cao nhận thức trong công chúng và sau đó là liên kết, lòng trung thành thương hiệu.

Mascot La'eeb "có một không hai" của kỳ WorldCup 2022 được tổ chức tại Qatar
3. Khi nào nên và không nên sử dụng mascot?
Mascot là thành tố đóng góp tương đối vào sự phát triển thương hiệu. Với ý nghĩa như vậy, có phải doanh nghiệp nào cũng nên cân nhắc sử dụng mascot hay không?
Không thể phủ nhận những giá trị mà mascot mang lại cho doanh nghiệp trong việc tạo dựng liên kết mạnh mẽ với khách hàng cũng như thu hút sự quan tâm của công chúng. Bạn thấy đó, Disney đã vô cùng thành công với mascot chuột Mickey của mình, và mỗi khi nhìn thấy Mickey, đâu đó những điều liên quan tới Disney lại ngay lập tức hiện lên trong tâm trí chúng ta.
Đó là giá trị mascot mang lại: thúc đẩy ghi nhớ, tạo dựng dấu ấn khác biệt, tăng cường liên kết thương hiệu, thu hút sự quan tâm… Tuy nhiên, không phải mọi thương hiệu đều cần và có khả năng ứng dụng Mascot.
Ví dụ, những thương hiệu năng động sẽ vô cùng cần những nhân vật sống động như Mascot để tăng cường tương tác với khách hàng. Nhưng với những thương hiệu mang tính cách “hướng nội” hơn, mascot thường không quá mức cần thiết.
Hay như lĩnh vực làm đẹp, đặc biệt là ngành thời trang, khách hàng sẽ khó mà tìm ra một mascot trong ngành này. Bởi trong ngành này, khách hàng yêu cầu nhiều hơn những hình ảnh thực tế thay vì những vật đã được “hoạt hình hóa”. Một loạt ảnh photoshoot, video KOL diện những bộ cánh mới nhất hay một sàn catwalk thực tế sẽ thể hiện rõ nét sự đặc sắc trong những bộ thiết kế mới và cá tính của thương hiệu thay vì mascot.
4. Mascot mang tính đại diện cho thương hiệu cần có những đặc điểm nào?
Để một mascot trở thành nhân vật đại diện cho thương hiệu trong tâm trí công chúng, mascot đó cần sở hữu những đặc điểm sau đây:
- Thiết kế độc đáo, khác biệt và dễ ghi nhớ: Mascot cần sở hữu tên gọi, ngoại hình, màu sắc độc đáo, dễ nhớ và giúp phân biệt mascot thuộc thương hiệu này với mascot của thương hiệu khác.
- Thể hiện được bản sắc thương hiệu, có tính cách rõ ràng và đồng nhất: Bao hàm cả việc thể hiện tính cách thương hiệu thông qua ngoại hình và đồng nhất cá tính, thông điệp muốn truyền tải trong tương tác của mascot trong những hoạt động thường ngày.
- Tạo cảm xúc tích cực cho khách hàng: Thiết kế mascot cần tính độc đáo, nhưng phải đảm bảo hình ảnh thân thiện, tích cực với thương hiệu và khách hàng. Đồng thời, doanh nghiệp cũng cần đảm bảo những hành động, hành vi của mascot là thân thiện, lan truyền những giá trị tích cực.
- Tính ứng dụng cao: Mascot nên dễ dàng được sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau, trong nhiều chiến dịch khác nhau, trên nhiều phương tiện truyền thông khác nhau từ quảng cáo, bao bì, trang web,...
- Phù hợp với văn hóa bản địa: Tránh sử dụng những hình ảnh, những giá trị mang tính biểu tượng của một quốc gia, dân tộc để tránh việc vô tình xúc phạm giá trị một nền văn hóa khác.
- Gắn liền với câu chuyện thương hiệu: Việc xây dựng mascot trên những giá trị truyền thống lâu đời giúp tăng thêm kết nối giữa mascot - thương hiệu - khách hàng.

Những yếu tố làm tạo nên một linh vật mascot đạt chuẩn
5. Quy trình thiết kế mascot chuẩn và những lưu ý giúp thiết kế của bạn hiệu quả hơn
Bước 1: Xác định mục tiêu thiết kế
Xác định yêu cầu, mục tiêu là bước đầu tiên trong quy trình thiết kế mascot. Bạn có thể khai thác thông tin trên trong quá trình trao đổi với quản lý thương hiệu hoặc lãnh đạo doanh nghiệp. Hãy hỏi rõ mục tiêu mà doanh nghiệp muốn gửi gắm thông qua mascot. Những yêu cầu đó là cơ sở để bạn định hình nên phương án thiết kế phù hợp.
Bước 2: Nghiên cứu và phác thảo ý tưởng
Nghiên cứu càng sâu, thiết kế càng vững chắc. Vậy đâu là những nội dung mà bạn cần quan tâm nghiên cứu:
- Đối thủ cạnh tranh: Đối thủ cạnh tranh cùng ngành đang triển khai chiến lược thương hiệu như thế nào? Họ có sử dụng mascot không? Thiết kế mascot của họ như thế nào? Những giá trị nổi bật của thương hiệu đối thủ là gì?
- Nghiên cứu mình: Giá trị thương hiệu và tính cách đặc trưng của thương hiệu là gì? Đâu là những nguyên tắc và giá trị cốt lõi? Sứ mệnh và mục tiêu mà thương hiệu hướng tới là gì? Những giá trị này có điểm nào mới và khác biệt so với thị trường?
- Đối tượng mục tiêu: Mascot cần hấp dẫn và hợp thị hiếu khách hàng mục tiêu. Bạn cần nghiên cứu nhân khẩu học, tâm lý và sở thích, hành vi và nhu cầu của khách hàng.
- Nghiên cứu xu hướng thiết kế trên thị trường: Những phong cách thiết kế nào hiện nay được ưa chuộng, những xu hướng nào đã lỗi thời. Phong cách nào thể hiện được tính thời đại và có thể trường tồn theo thời gian?
- Những dữ liệu có được thông qua nghiên cứu sẽ giúp bạn phác họa nên ý tưởng thiết kế mascot, bao gồm: giá trị, tính cách nổi bật được truyền tải qua mascot; phong cách thiết kế nào phù hợp; nhân vật được gửi gắm vai trò mascot (đồ vật, động vật,...).
- Hãy trình phương án thiết kế lên lãnh đạo và quản lý để nhận phê duyệt trước khi tiến hành bước thiết kế tiếp theo. Thành công trong bước này sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều thời gian, công sức cho hành trình phía sau.
Bước 3: Thiết kế và vẽ phác thảo mascot
Khi đã có phương án thiết kế và ý tưởng sáng tạo phù hợp, bạn cần bắt tay vào việc phác thảo mascot. Nên đưa ra nhiều bản vẽ dựa trên nhiều góc nhìn khác nhau trong quá trình thiết kế và đảm bảo chúng:
- Phong cách, màu sắc phù hợp với tính cách thương hiệu, và tạo được sự khác biệt.
- Giản lược sự phức tạp của hình mẫu được chọn làm mascot. Việc đơn giản hóa giúp thiết kế dễ dàng ghi nhớ và nâng cao tính ứng dụng.
- Khai thác và làm nổi bật sự tương đồng giữa hình mẫu được chọn với tính cách thương hiệu doanh nghiệp muốn gửi gắm qua mascot.
- Cân nhắc đến các tình huống ứng dụng của mascot trong quá trình thiết kế. Điều này giúp đảm bảo tính ứng dụng của mascot.
Bước 4: Kiểm tra và tinh chỉnh thiết kế
- Xong khi tạo xong bản thiết kế mascot, hãy thử nghiệm trước tiên với các thành viên trong phòng ban và ban lãnh đạo. Tiếp nhận những ý kiến đóng góp và tiến hành tinh chỉnh thiết kế sao cho chúng hoàn thiện nhất.
- Hãy rà soát sự phù hợp giữa thiết kế với thị hiếu của khách hàng mục tiêu và công chúng. Thiết kế có phù hợp không, khách hàng sẽ phản ứng thế nào trước thiết kế mascot này?
- Nhận phản hồi từ đồng nghiệp và chuyên gia trong ngàng: Những góc nhìn từ người có chuyên môn sẽ giúp bạn nhanh chóng nhận ra những sai sót trong thiết kế.
- Kiểm tra thiết kế mascot trên nhiều định dạng, phương tiện khác nhau (phương tiện truyền thông số, in ấn…). Bước kiểm tra này giúp đảm bảo tính ứng dụng của mascot.
- Hoàn thiện thiết kế dựa trên phản hồi nhận được tới khi như ý. Những nội dung thường được điều chỉnh bao gồm màu sắc, hình dáng, trang phục, và sắc thái nhân vật…

Làm thế nào để thiết kế mascot hiệu quả?
Kết luận
Mascot sẽ là một điểm chạm tuyệt vời nếu chúng mang trong mình những giá trị tích cực của thương hiệu và phù hợp với trải nghiệm của khách hàng. Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn vai trò của mascot, khi nào nên sử dụng linh vật mascot và làm thế nào để thiết kế mascot hiệu quả. Đừng quên áp dụng những mẹo thiết kế mà 123job.vn đã cung cấp trong quá trình sáng tạo của mình để tạo nên mascot hoàn thiện hơn.