Kỳ thực tập là bước đệm quan trọng cho sự nghiệp của mỗi người. Làm thế nào để quãng thời gian thực tập ý nghĩa và đáng giá? Có nên thực tập không lương hay không? Những câu hỏi trên hẳn là thắc mắc chung của nhiều bạn sinh viên hiện nay?
Với bài viết dưới đây, 123job.vn sẽ cùng bạn tìm đáp án cho câu hỏi trên. Bên cạnh đó là gợi ý về cách lựa chọn đơn vị thực tập uy tín và một số kinh nghiệm cho quá trình thực tập thêm hiệu quả.
1. Intern là gì?
Intern (Thực tập sinh) là thuật ngữ được dùng để chỉ những cá nhân đang học tập và làm việc tại một đơn vị, tổ chức nào đó nhằm mục đích cọ xát, rèn luyện trong môi trường thực tiễn, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm làm nghề trong một khoảng thời gian nhất định.
Quy định về thời gian thực tập được đưa ra từ phía đơn vị tuyển dụng. Nhìn chung, quãng thời gian ấy kéo dài từ 2 - 6 tháng. Trong đó doanh nghiệp kinh doanh, dịch vụ có thời gian thực tập ngắn hơn đơn vị sản xuất, kỹ thuật.
Hầu hết intern hiện nay đều là sinh viên năm 3, năm 4 hoặc sinh viên mới tốt nghiệp. Tuy nhiên, intern không chỉ dành cho những đối tượng trên. Thuật ngữ intern có thể dùng cho bất cứ ai bắt đầu trải nghiệm lĩnh vực mình mong muốn theo đuổi.

2. Tại sao không nên bỏ qua kì internship
Kỳ thực tập không chỉ là nội dung trong các chương trình đào tạo của trường đại học hay một bước tiến buộc phải vượt qua trong sự nghiệp. Kỳ thực tập cho mỗi chúng ta nhiều giá trị hơn vậy, bao gồm:
Bài học quý báu về sự tự tin và chủ động
Trong bất kỳ tổ chức nào, chủ động và tự tin là yếu tố thúc đẩy con người tiến tới thành công nhanh chóng hơn. Sự chủ động ở đây bao gồm chủ động làm quen với đồng nghiệp, chủ động tìm hiểu, nghiên cứu, đề xuất giải pháp phù hợp. Từng điều nhỏ nhặt ấy giúp intern hòa nhập nhanh chóng với môi trường, với công việc và trưởng thành hơn mỗi ngày.
Hoàn thiện và nâng cao kỹ năng mềm
Kỹ năng chuyên môn là căn bản để một nhân sự được công nhận về năng lực. Kỹ năng mềm cũng quan trọng không kém, giúp bạn bắt nhịp nhanh chóng với đồng nghiệp, tổ chức và vươn lên những vị trí cao hơn. Va chạm, cọ xát với môi trường thực tiễn là cơ hội, bài học giúp bạn hoàn thiện những kỹ năng cần thiết ấy: giao tiếp, ứng xử, thuyết trình, đàm phán, làm việc nhóm…
Trải nghiệm thực tế, hiểu hơn về chuyên ngành mình đang theo đuổi
Những kiến thức từ bài vở và công việc thực tế không ăn khớp 100%. Trải nghiệm thực tế sẽ giúp bạn nhìn rõ hơn, hiểu hơn cách vận hành của tổ chức. Bên cạnh đó là những tình huống công sở mà bạn không thể trải nghiệm tại học đường. Từng bài học sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn vai trò, nhiệm vụ, ý nghĩa của ngành nghề mình theo đuổi. Đó cũng là cơ hội để bạn hiểu bản thân mình hơn, trả lời cho câu hỏi ‘liệu mình có phù hợp với công việc này không?’.
Quá trình thực tập là cơ hội quý báu để bạn ứng dụng kiến thức đã học vào công việc thực tế. Bạn cũng được học hỏi những kinh nghiệm, kỹ năng, kiến thức từ các anh chị mentor, những kiến thức chỉ có khi bắt tay vào công việc thực tế. Vì vậy, hãy nghiêm túc đầu tư và học hỏi nhiều nhất từ quãng thời gian thực tập của mình.
3. Kinh nghiệm khi làm thực tập sinh?
Dưới đây là một vài kinh nghiệm mà 123job.vn muốn chia sẻ tới bạn đọc để kì thực tập trở của mỗi người đều trở nên đáng giá và ý nghĩa nhất:
- Quan sát: Khi bước chân vào một thế giới mới, quan sát sẽ giúp bạn nhanh chóng hiểu rõ bối cảnh và nhanh chóng hòa nhập, phát triển. Hãy tập quan sát về: Cách đồng nghiệp, cấp trên cư xử với nhau; Cách họ xử lí công việc, mâu thuẫn trong quá trình làm việc chung; Quy trình vận hành của đơn vị diễn ra như nào; Văn hóa giao tiếp nơi công sở...
- Đừng ngại đặt câu hỏi: Sự chủ động của nhân viên là điều mỗi doanh nghiệp luôn tìm kiếm. Vì vậy đừng ngại đặt câu hỏi cho mentor về những điều bạn chưa hiểu hay còn đang thắc mắc. Với những thực tập sinh luôn chủ động trong mọi việc, bạn sẽ được đồng nghiệp, cấp trên đánh giá cao hơn.
- Chấp nhận thực tế: Không phải tổ chức nào cũng hoàn hảo như bạn tưởng tượng. Vẫn luôn có những khuyết điểm tồn tại trong văn hóa, cách vận hành của đơn vị. Đó cũng là bài học đầu tiên bạn cần đối diện khi đi làm. Tuy nhiên, đừng vì vậy mà nản lòng, hãy luôn vững tâm và hoàn thành tốt những nhiệm vụ được giao.
- Chuyên nghiệp: Hãy chuyên nghiệp, chỉn chu trong công việc ngay từ khi còn là thực tập sinh. Thói quen ấy giúp bạn định hình dấu ấn cá nhân. Hơn hết sự chuyên nghiệp giúp bạn giải quyết công việc hiệu quả, nhận được cái nhìn tích cực từ cấp trên, đồng nghiệp và đối tác. Điều đó giúp bạn mở rộng mạng lưới quan hệ và cơ hội phát triển cho tương lai.
- Mục tiêu rõ ràng: Đặt mục tiêu rõ ràng cho kì thực tập và kiên định với mục tiêu đặt ra sẽ giúp thời gian thực tập của bạn đi đúng hướng và đáng giá hơn. Bạn cần xác định bạn mong muốn gì từ kì internship, từ đó lựa chọn đơn vị thực tập phù hợp và có kế hoạch phát triển hợp lí. Ngoài ra, khi môi trường thực tập không đáp ứng những mục tiêu, yêu cầu bạn đặt ra, đừng ngại ngần mà ngừng lại quá trình làm việc tập đó lại.

4. Tiêu chí lựa chọn đơn vị thực tập uy tín cho intern
Đơn vị thực tập đầu tiên tác động rất nhiều tới tư duy, định hướng phát triển tương lai của mỗi người. Do đó, lựa chọn đơn vị thực tập uy tín là yêu cầu cấp thiết với bất kì ai đang bước chân vào môi trường lao động. Vậy có những tiêu chí nào để xác định đơn vị thực tập là uy tín:
- Mức độ phù hợp với nghề nghiệp: Lĩnh vực hoạt động, bộ máy tổ chức, văn hóa doanh nghiệp công ty có thực sự phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp bạn đặt ra hay không. Một câu hỏi bạn cần quan tâm và đánh giá: Lãnh đạo, nhân viên có coi trọng vai trò của công việc bạn ứng tuyển hay không?
- Môi trường làm việc: Môi trường làm việc là green flag hay red flag? Nó thể hiện qua một số yếu tố sau: tần suất nhân sự ra vào công ty, nhân sự có hài lòng về đơn vị hay không, chính sách hỗ trợ nhân viên có tốt không…
- Mức lương, chế độ đãi ngộ: Mỗi công ty sẽ có chính sách lương và chế độ khác nhau cho Intern. Mức lương intern trung bình hiện nay đối với intern fulltime dao động từ 3 - 5 triệu đồng/tháng.
- Chính sách đào tạo và cơ hội phát triển: Internship là thời gian để học hỏi, nâng cấp kinh nghiệm, kỹ năng. Intern trong quá trình này cần được đào tạo, hướng dẫn về chuyên môn. Do vậy, đơn vị uy tín sẽ luôn có chính sách đào tạo, lộ trình phát triển rõ ràng cho intern thay vì để intern ‘tự sinh tự diệt’.
- Người mentor/người hướng dẫn: Gặp được người hướng dẫn có tâm là cơ hội quý giá nhất trong quãng thời gian thực tập. Nếu được, hãy tìm hiểu kĩ hơn về nhân sự, những đồng nghiệp bạn sẽ có cơ hội cộng tác cùng trong quá trình thực tập trước khi đưa ra quyết định.
5. Intern tìm kiếm đơn vị thực tập uy tín qua đâu?
Ngoài những tiêu chí lựa chọn đơn vị thực tập nêu trên, kênh tìm kiếm cũng là nội dung quan trọng mà bạn cần quan tâm. Một địa chỉ tìm kiếm đơn vị thực tập uy tín sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều công sức cũng như mở ra những cơ hội chắc chắn hơn. Dưới đây là những kênh uy tín mà bạn cần lưu tâm:
- Thầy, cô bộ môn: iảng viên thường giới thiệu cơ hội việc làm tới với sinh viên năm 3, năm 4 của mình. Bạn có thể nắm bắt cơ hội này, mạnh dạn kết nối và ứng cử để được thầy, cô giới thiệu tới các doanh nghiệp uy tín. Cơ hội này sẽ rộng mở hơn nữa nếu trong quá trình học bạn thể hiện được sự chủ động học hỏi, thường xuyên trao đổi với giảng viên, cũng như thể hiện sự hăng say của bản thân với ngành học của mình.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ khoa: Với những kì thực tập bắt buộc từ phía nhà trường, khoa đào tạo là đơn vị hỗ trợ sinh viên tìm kiếm đơn vị thực tập. Bạn có thể chủ động liên hệ với văn phòng khoa hay thầy cô trong khoa để được hỗ trợ.
- Chủ động tìm kiếm trên các website việc làm uy tín (như 123job.vn), những diễn đàn, group chia sẻ thông tin thực tập. Các bạn hãy chịu khó cập nhật thông tin từ các nguồn trên, đồng thời sàng lọc thông tin tuyển dụng dựa trên các tiêu chí rõ ràng để lựa chọn ra những đơn vị sáng giá nhất.
- Chủ động theo dõi thông tin tuyển dụng và ứng tuyển vào công ty mà bạn mong muốn thực tập. Bạn cũng có thể chủ động liên lạc với phòng nhân sự của doanh nghiệp để có được thông tin chính xác. Hoặc ngay cả khi công ty chưa đăng tuyển, bạn vẫn có thể gửi trước hồ sơ ứng tuyển của mình để mở rộng hơn cơ hội kết nối với nhân sự doanh nghiệp.
- Kết bạn, theo dõi tài khoản Facebook/LinkedIn từ các chuyên gia trong ngành hoặc anh, chị nhân sự tới từ những công ty uy tín hoạt động trong lĩnh vực mà bạn quan tâm. Thường xuyên tương tác và thể hiện quan điểm sẽ giúp bạn gây ấn tượng tốt với họ, từ đó mở rộng cơ hội nghề nghiệp.
6. Thực tập sinh không lương, có nên không?
Câu hỏi trên có lẽ là thắc mắc chung của nhiều bạn sinh viên chuẩn bị đi thực tập hiện nay. Quan điểm của 123job.vn cho rằng, việc thực tập sinh không lương là nên hay không nên cần xem xét dựa trên 3 khía cạnh sau đây:
- Điều kiện của bản thân: Điều kiện kinh tế áp lực hay không; Yêu cầu tự lập, tự chủ tài chính cao hay không?
- Thời gian thực tập không lương: Thời gian thực tập không lương quá dài, hơn 3 tháng, thậm chí 6 tháng, 1 năm là điều khó chấp nhận? Bạn cần nhận ra ranh giới giữa thực tập không lương và lợi dụng niềm tin.
- Công sức bạn bỏ ra với giá trị bạn nhận được: Những giá trị bạn nhận được có xứng đáng hay không? Bạn được học thêm những gì? Anh chị có hướng dẫn bạn chi tiết, cụ thể không? Công ty có tạo buổi đào tạo, có lộ trình phát triển cho thực tập sinh hay không?
Sau khi đã xem xét các yếu tố, nếu những điều bạn nhận lại chỉ là sự mệt mỏi, chán nản thì việc thực tập không lương hay lương thấp là không xứng đáng?
7. Phân biệt kiến tập và thực tập
| Tiêu chí | Thực tập | Kiến tập |
| Mục đích | Ứng dụng kiến thức vào thực tế, rèn luyện, tích lũy kinh nghiệm làm việc | Hiểu hơn về môi trường, công việc thực tế. Nắm chắc hơn kiến thức lý thuyết và các nền tảng cơ bản |
| Thời gian | Năm cuối của chương trình đào tạo (theo quy định của các cơ sở đào tạo) Tuy nhiên, bạn có thể hoàn toàn chủ động đi thực tập từ sớm để có nhiều kinh nghiệm Thời gian thực tập từ 3 - 6 tháng | Diễn ra nhiều lần trong suốt thời gian học Theo sự sắp xếp của nhà trường Thời gian kiến tập ngắn, khoảng vài tuần hoặc vài ngày |
| Nội dung thực hiện | Làm quen với cách vận hành của tổ chức Đảm nhiệm những nhiệm vụ từ cơ bản, và phát triển chuyên sâu hơn theo thời gian thực tập Đóng góp công sức vào sự phát triển chung của tổ chức | Chủ yếu là quan sát hoạt động, công việc thực tế của chuyên ngành mình thực tế diễn ra như thế nào, cách thức vận hành của doanh nghiệp |
| Cơ hội phát triển | Cơ hội trở thành nhân viên chính thức nếu bạn hoàn thành tốt quá trình thực tập | Cơ hội trở thành nhân viên chính thức không cao do thời gian kiến tập ngắn, sinh viên chưa lĩnh hội, cũng chưa thực sự tham gia và làm việc thực tế, chưa được đào tạo bài bản như thực tập sinh |
| Mức lương | Có lương hoặc không lương (nhưng có chi phí hỗ trợ ăn uống, đi lại) | Không lương |
Kết luận
Trên đây là bài viết về chủ đề intern là gì, những kỹ năng, kinh nghiệm mà intern cần chuẩn bị cho kì thực tập. Hy vọng nội dung bài viết đã cho bạn thêm nhiều kinh nghiệm hữu ích cho quá trình thực tập của mình. Đừng quên theo dõi website 123job.vn mỗi ngày để cập nhật thêm nhiều kiến thức, kinh nghiệm làm việc hữu ích khác.